Het opkoopprogramma dat de ECB donderdag heeft aangekondigd is - over de hele eurozone gerekend - niet ongekend groot. Maar in de Nederlandse context wel.
De ECB is donderdag niet heel scheutig geweest met de details van de invulling van het opkoopprogramma. Maar het is duidelijk dat de centrale bank een stevige hap Nederlands schuldpapier gaat opslokken.
Hoeveel? Dat hangt af van de uiteindelijke omvang van het programma en het deel dat in Nederlands schuldpapier moet gaan.
De ECB heeft donderdag laten weten 60 miljard euro per maand aan schuldpapier op te kopen. Dat is alleen wel inclusief een al eerder aangekondigd programma voor onder meer gedekte obligaties. Volgens persbureau zal het aandeel staatsobligaties uitkomen op 45 miljard euro per maand.
Dit bedrag moet van de zogenaamde kapitaalsleutel verdeeld worden over eurolanden. De kapitaalsleutel is te vinden op de website van de ECB. De Nederlandsche Bank heeft circa 4 procent van het totale kapitaal van de ECB in handen.
Dit is echter niet het aandeel in het opkoopprogramma omdat 30 procent van het kapitaal van de ECB bij niet-eurolanden zit. Daarnaast gaat 12 procent van de aankopen naar schuldpapier van Europese instellingen. Per saldo zou het aandeel van Nederland uit moeten komen op ruim 5 procent.
Dat komt neer op circa 2,26 miljard euro per maand, oftewel 27 miljard euro per jaar. Dat is in de Nederlandse context een flinke som.
Twee keer tekort
Het agentschap van het ministerie van Financiën gaat er namelijk vanuit dat de staat dit jaar een financieringstekort van ruim 12 miljard euro zal hebben. Het opkoopprogramma van de ECB is dus ruim twee keer het Nederlandse tekort.
Ook in verhouding tot andere opkoopprogramma's is dat aanzienlijk. Neem bijvoorbeeld het programma van de Federal Reserve. Op het hoogtepunt werd per jaar voor 540 miljard euro Amerikaanse staatsobligaties opgekocht. Dat was op dat moment ruim minder dan het Amerikaanse begrotingstekort.
Ook als het gaat om het deel van de totale staatsschuld steekt het programma van de ECB voor Nederland stevig af tegen dat in de VS. Ervan uitgaande dat het ECB-programma negentien maanden loopt, nu de verwachting, zal in totaal 43 miljard euro aan Nederlands staatspapier worden opgekocht.
Dat is 12 procent van de Nederlandse staatsschuld. De Federal Reserve heeft op dit moment weliswaar ongeveer 15 procent van de Amerikaanse staatsschuld op zijn balans staan, maar heeft daar wel ongeveer vijf jaar over gedaan.
De Bank of England heeft na de financiële crisis over meerdere jaren 23 procent van de Britse staatsschuld opgekocht. Dat is in een vergelijkbaar tempo gedaan als waarmee nu Nederlands schuldpapier moet worden gekocht.
Al met al is het programma voor Nederlands schuldpapier in de internationale context dus stevig. De ironie is dat het programma voor zuidelijke eurolanden, zoals Italië, juist relatief zwak is. En weer is de gebruikte verdeelsleutel de achterliggende reden.
Hoeveel? Dat hangt af van de uiteindelijke omvang van het programma en het deel dat in Nederlands schuldpapier moet gaan.
De ECB heeft donderdag laten weten 60 miljard euro per maand aan schuldpapier op te kopen. Dat is alleen wel inclusief een al eerder aangekondigd programma voor onder meer gedekte obligaties. Volgens persbureau zal het aandeel staatsobligaties uitkomen op 45 miljard euro per maand.
Dit bedrag moet van de zogenaamde kapitaalsleutel verdeeld worden over eurolanden. De kapitaalsleutel is te vinden op de website van de ECB. De Nederlandsche Bank heeft circa 4 procent van het totale kapitaal van de ECB in handen.
Dit is echter niet het aandeel in het opkoopprogramma omdat 30 procent van het kapitaal van de ECB bij niet-eurolanden zit. Daarnaast gaat 12 procent van de aankopen naar schuldpapier van Europese instellingen. Per saldo zou het aandeel van Nederland uit moeten komen op ruim 5 procent.
Dat komt neer op circa 2,26 miljard euro per maand, oftewel 27 miljard euro per jaar. Dat is in de Nederlandse context een flinke som.
Twee keer tekort
Het agentschap van het ministerie van Financiën gaat er namelijk vanuit dat de staat dit jaar een financieringstekort van ruim 12 miljard euro zal hebben. Het opkoopprogramma van de ECB is dus ruim twee keer het Nederlandse tekort.
Ook in verhouding tot andere opkoopprogramma's is dat aanzienlijk. Neem bijvoorbeeld het programma van de Federal Reserve. Op het hoogtepunt werd per jaar voor 540 miljard euro Amerikaanse staatsobligaties opgekocht. Dat was op dat moment ruim minder dan het Amerikaanse begrotingstekort.
Ook als het gaat om het deel van de totale staatsschuld steekt het programma van de ECB voor Nederland stevig af tegen dat in de VS. Ervan uitgaande dat het ECB-programma negentien maanden loopt, nu de verwachting, zal in totaal 43 miljard euro aan Nederlands staatspapier worden opgekocht.
Dat is 12 procent van de Nederlandse staatsschuld. De Federal Reserve heeft op dit moment weliswaar ongeveer 15 procent van de Amerikaanse staatsschuld op zijn balans staan, maar heeft daar wel ongeveer vijf jaar over gedaan.
De Bank of England heeft na de financiële crisis over meerdere jaren 23 procent van de Britse staatsschuld opgekocht. Dat is in een vergelijkbaar tempo gedaan als waarmee nu Nederlands schuldpapier moet worden gekocht.
Al met al is het programma voor Nederlands schuldpapier in de internationale context dus stevig. De ironie is dat het programma voor zuidelijke eurolanden, zoals Italië, juist relatief zwak is. En weer is de gebruikte verdeelsleutel de achterliggende reden.