Corrigerend en waarschuwend optreden bij operationele tegenvallers, fraude en andere problemen. Dat is wat beleggers verwachten van accountants.

Steeds duidelijker wordt dat de rekenmeesters die verwachting afgelopen jaren niet hebben weten in te lossen.

Zoals in het geval van beursfonds Innoconcepts, dat in 2010 failliet. Beleggers bleven met honderden miljoenen aan verlies achter.

Uit interne correspondentie tussen sleutelfiguren binnen deze organisatie blijkt dat het hen weinig moeite kostte om de controlerend accountant om de tuin te leiden.

In e-mails, in bezit van de VEB, spreken drie samenspannende beleidsbepalers van InnoConcepts, zichzelf de Trojka noemend, vrijuit. "De realiteit is dat we dat we in ruim acht jaar tijd nooit een stuiver cashflow hebben verdiend", schreef één van hen in augustus 2007.

Gemakkelijk
De heren realiseren zich goed dat die realiteit niet bekend is bij de buitenwacht. "Als ik stop met het te woord staan van onze beleggers, banken en accountants raken ze acuut in paniek en stort alles in. Als ik ze echter maar een glimp van de waarheid vertel, gebeurt hetzelfde."

Ook voor de dienstdoend accountant bij Innoconcepts bleven de malversaties verborgen. En daar was op het oog niet al teveel voor nodig, zo blijkt uit een andere mailcorrespondentie.

Accountant Ernst & Young wilde 25 facturen controleren van een dochteronderneming van Innoconcepts in Hong Kong.

Dat zou moeilijk worden liet de lokale directeur per mail aan zijn Innoconcepts-handlangers weten. Drie van de opgevraagde facturen bestonden helemaal niet.

Gelukkig bleek Ernst & Young genoegen te nemen met tien in plaats van 25 facturen, zorgvuldig geselecteerd door de directeur.

Nieuwe accountant
In de loop van 2004 bleek de relatie tussen Innoconcepts en Ernst & Young getroebleerd. Het accountantskantoor gaf eind 2004 aan niet langer de controles te willen doen.

De trojka-leden beseften meteen dat dit geen goed nieuws is. Een wissel van accountant kan vragen oproepen bij beleggers en banken.

Daarom wordt eerst geprobeerd om Ernst & Young aan boord te houden.

Als dat uiteindelijk niet lukt schrijft de onderneming een extra aandeelhoudersvergadering uit om een andere accountant te benoemen. Dat lukt. De jaarrekening van 2005 wordt zonder morren getekend door een accountant van Deloitte.

Pas in het jaarverslag van 2009 houdt Deloitte een slag om de arm bij zijn beoordeling. Een paar maanden later ging Innoconcepts failliet.

Dat de oude Innoconcepts-kompanen er alles aan hebben gedaan om beleggers, banken en accountant om de tuin te leiden is duidelijk. Tegelijk zegt het veel als een beursbedrijf met een beurswaarde tot bijna 400 miljoen zijn controleurs zo lang om de tuin heeft kunnen leiden.