Na jaren van ongebreidelde speculatie zakken de vastgoedprijzen in grote Chinese kuststeden als een plumpudding in elkaar. Met het wegvallen van deze groeimotor zullen topmannen van Westerse multinationals peentjes zweten.
AkzoNobel slijt er verf, Philips elektrische tandenborstels en Unilever de tandpasta die je daar opsmeert.
Een topman van een beetje onderneming heeft in zijn meerjarenplan vastgelegd dat in de (nabije) toekomst een groter deel van de omzet uit China moet komen.
Vooralsnog pakt dit goed uit, maar of dit zo blijft is de vraag. Het lijkt over met de uitbundige kredietgroei en excessieve speculatie in de vastgoedmarkt, waardoor de sector het zwaar te verduren krijgt.
Scheefgroei
De gemiddelde werkende Nederlander moet ongeveer 8 jaar werken om een gemiddelde woning te kopen, een New Yorker 12 jaar en een Singaporees 18 jaar.
Voor Chinezen woonachtig in een kuststad zou dat een koopje zijn. Tot in de lente van vorig jaar moesten liefst 36 gemiddelde jaarsalarissen worden opgehoest voor een woning in hoofdstad Beijing.
Niet vreemd dat economen al langer waarschuwen voor een zeepbel. Maar nu de bubbel knapt lopen de rillingen de beleggers over de rug.
Ingestort
Zo zouden de prijzen van nieuwe woningen in Shanghai met 35 procent zijn gedaald, in de maand november 2011 alleen al. Huizenbezitters die enkele kwartalen de volle mep betaalden eisen terugstortingen. Iets temperamentvollere woningbezitters sloopten ramen en showrooms van vastgoedontwikkelaars.
En de vastgoedjongens zitten toch al in de hoek waar de klappen vallen: in Beijing en Shanghai kampen ontwikkelaars met woningvoorraden van meer dan 20 maanden.
Sommige stadsdelen hebben iets weg van spooksteden. De straten zijn volgebouwd met villa's en appartementcomplexen waar helemaal niemand woont.
Speculatie voorbij
In de lente van 2010 maakten regeringsleiders zich al zorgen over de gestegen vastgoedprijzen. "Beijing" nam afkoelingsmaatregelen. Zo moesten huizenkopers een grotere aanbetaling doen, meer verdienen en werd het moeilijker om meerdere woningen te kopen in de kustgebieden.
Het mocht niet baten. Investeerders en vastgoedontwikkelaars zagen eerdere pogingen van overheden mislukken, zoals bijvoorbeeld in 2008, en bleven speculeren.
Nu de bubbel lijkt te knappen draait de machthebber. De Centrale bank van China maakte begin december bekend dat banken minder kapitaal hoeven aan te houden zodat zij meer geld in de economie kunnen pompen. Bovendien "vraagt" Beijing aan banken in de havenstad Wenzhou om leningen van ondernemingen die in de problemen zitten te verlengen.
Rest van de wereld meegesleurd
Gezien de daling in prijzen lijkt dit weinig effect te sorteren. Net zoals het Westen in 2008 heeft geleerd, leert China nu dat de problemen niet binnen de vastgoedsector blijven.
Neem bijvoorbeeld de helft van de makelaars in Shenzhen die zonder inkomen zitten omdat zij hun kantoor sloten.
Of de Chinese staalproductie, die grotendeels wordt gedreven door bouw, waar de omzet 15 procent lager ligt dan in juni. Een derde van de staalbedrijven maakt nu geen winst.
En dit raakt ook de rest van de wereld. Producenten van grondstoffen als rubber, koper en ijzererts kunnen rekenen op minder vraag uit China en zien mogelijk prijzen dalen. Ook de makers van bouwmachines als bijvoorbeeld Caterpillar zullen waarschijnlijk minder orders uit het Aziatische land krijgen.
Nederlandse klappen
En hoe zit het met de Nederlandse multinationals? Vooral topman Hans Wijers van AkzoNobel zal niet lekker slapen in de wetenschap dat de vraag naar verf sterk gerelateerd is aan het aantal nieuwe woningen dat gebouwd wordt.
Maar ook de topmannen van Unilever en Philips zullen vrezen voor het feit dat de grote klappen op vastgoedmarkt het consumentenvertrouwen aantast. Een chinees zal de dure shampoos, deodorantbusjes en tandpasta's van Unilever eerder laten liggen. Laat staan dat ze een elektrische tandenborstel kopen.
Op de wat langere termijn is het knappen van de vastgoedmarkt misschien niet zo ongunstig. Vastgoed zal beter betaalbaar zijn voor de opkomende middenklasse, waardoor juist meer geld overblijft voor consumentenproducten.
En de vraag die hier uit ontstaan zal meer structureel zijn dan die door opgedreven vastgoedprijzen.
Een topman van een beetje onderneming heeft in zijn meerjarenplan vastgelegd dat in de (nabije) toekomst een groter deel van de omzet uit China moet komen.
Vooralsnog pakt dit goed uit, maar of dit zo blijft is de vraag. Het lijkt over met de uitbundige kredietgroei en excessieve speculatie in de vastgoedmarkt, waardoor de sector het zwaar te verduren krijgt.
Scheefgroei
De gemiddelde werkende Nederlander moet ongeveer 8 jaar werken om een gemiddelde woning te kopen, een New Yorker 12 jaar en een Singaporees 18 jaar.
Voor Chinezen woonachtig in een kuststad zou dat een koopje zijn. Tot in de lente van vorig jaar moesten liefst 36 gemiddelde jaarsalarissen worden opgehoest voor een woning in hoofdstad Beijing.
Niet vreemd dat economen al langer waarschuwen voor een zeepbel. Maar nu de bubbel knapt lopen de rillingen de beleggers over de rug.
Ingestort
Zo zouden de prijzen van nieuwe woningen in Shanghai met 35 procent zijn gedaald, in de maand november 2011 alleen al. Huizenbezitters die enkele kwartalen de volle mep betaalden eisen terugstortingen. Iets temperamentvollere woningbezitters sloopten ramen en showrooms van vastgoedontwikkelaars.
En de vastgoedjongens zitten toch al in de hoek waar de klappen vallen: in Beijing en Shanghai kampen ontwikkelaars met woningvoorraden van meer dan 20 maanden.
Sommige stadsdelen hebben iets weg van spooksteden. De straten zijn volgebouwd met villa's en appartementcomplexen waar helemaal niemand woont.
Speculatie voorbij
In de lente van 2010 maakten regeringsleiders zich al zorgen over de gestegen vastgoedprijzen. "Beijing" nam afkoelingsmaatregelen. Zo moesten huizenkopers een grotere aanbetaling doen, meer verdienen en werd het moeilijker om meerdere woningen te kopen in de kustgebieden.
Het mocht niet baten. Investeerders en vastgoedontwikkelaars zagen eerdere pogingen van overheden mislukken, zoals bijvoorbeeld in 2008, en bleven speculeren.
Nu de bubbel lijkt te knappen draait de machthebber. De Centrale bank van China maakte begin december bekend dat banken minder kapitaal hoeven aan te houden zodat zij meer geld in de economie kunnen pompen. Bovendien "vraagt" Beijing aan banken in de havenstad Wenzhou om leningen van ondernemingen die in de problemen zitten te verlengen.
Rest van de wereld meegesleurd
Gezien de daling in prijzen lijkt dit weinig effect te sorteren. Net zoals het Westen in 2008 heeft geleerd, leert China nu dat de problemen niet binnen de vastgoedsector blijven.
Neem bijvoorbeeld de helft van de makelaars in Shenzhen die zonder inkomen zitten omdat zij hun kantoor sloten.
Of de Chinese staalproductie, die grotendeels wordt gedreven door bouw, waar de omzet 15 procent lager ligt dan in juni. Een derde van de staalbedrijven maakt nu geen winst.
En dit raakt ook de rest van de wereld. Producenten van grondstoffen als rubber, koper en ijzererts kunnen rekenen op minder vraag uit China en zien mogelijk prijzen dalen. Ook de makers van bouwmachines als bijvoorbeeld Caterpillar zullen waarschijnlijk minder orders uit het Aziatische land krijgen.
Nederlandse klappen
En hoe zit het met de Nederlandse multinationals? Vooral topman Hans Wijers van AkzoNobel zal niet lekker slapen in de wetenschap dat de vraag naar verf sterk gerelateerd is aan het aantal nieuwe woningen dat gebouwd wordt.
Maar ook de topmannen van Unilever en Philips zullen vrezen voor het feit dat de grote klappen op vastgoedmarkt het consumentenvertrouwen aantast. Een chinees zal de dure shampoos, deodorantbusjes en tandpasta's van Unilever eerder laten liggen. Laat staan dat ze een elektrische tandenborstel kopen.
Op de wat langere termijn is het knappen van de vastgoedmarkt misschien niet zo ongunstig. Vastgoed zal beter betaalbaar zijn voor de opkomende middenklasse, waardoor juist meer geld overblijft voor consumentenproducten.
En de vraag die hier uit ontstaan zal meer structureel zijn dan die door opgedreven vastgoedprijzen.