VEB.net maakt gebruik van cookies om het gebruiksgemak van de website te verbeteren. 

Creativiteit viert hoogtij bij toekennen bonussen

Het klimaat om grote bonussen uit te keren is er nog niet helemaal naar. En dus doen commissarissen een beroep op hun creatieve geest om bestuurders toch te fêteren.

Met de kredietcrisis nog vers in het geheugen zijn beleggers gevoelig voor excessieve beloningen.

Commissarissen gebruiken nu hun creativiteit om bestuurders toch aan een bonus te helpen, zo blijkt uit een eerste analyse van de net verschenen jaarverslagen.

Zo kan de grabbelton ‘overige emolumenten' handig gebruikt worden om een extraatje uit te keren. Ander steeds populairder wordend instrumentarium is de ‘discretionaire bevoegdheid' van commissarissen.

Zij kunnen op eigen houtje een bonus opwaarts bij te stellen of de spelregels aanpassen zodat de kans op een bonus in de nabije toekomst wordt vergroot.

Een overzicht van de laatste beloningstrends uit de gereedschapskist van commissarissen.

Verhuizen doe je zo
Financieel directeur Jean-Marc Huët van Unilever kreeg vorig jaar een bijzondere vergoeding van 934 duizend euro overgemaakt, het merendeel bedoeld voor de aanschaf van een nieuw huis in het Verenigd Koninkrijk. Dit is bijna twee keer het vaste salaris dat de in mei vorig jaar aangetreden Huët in 2010 voor acht maanden werk op zijn rekening bijgeschreven kreeg (528 duizend euro).

Een presentje van een kleine acht euroton voor een huis is misschien een uitzondering, maar andere ondernemingen dragen ook graag een steentje bij aan de woning van hun bestuurders.

Neem de nieuwe baas van Philips' consumentenelektronicadivisie Pieter Nota. Naast andere extraatjes krijgt Nota jaarlijks bijna 24 duizend euro overgemaakt ‘to cover the expenses incurred in entertaining business guests on behalf of the company'. Om de gasten van een hapje en een drankje te voorzien maakt de ceo van de consumentendivisie ook nog aanspraak op een extraatje van ongeveer zeven duizend euro.

In het algemeen valt op dat vooral de buitenlandse ceo´s in de watten worden gelegd. Zo ontvingen de Amerikaanse Nancy McKinstry (drie euroton), de Brit John Rishton (twee euroton) en de Fransman Eric Meurice (ruim 130 duizend euro) flinke bijzondere vergoedingen.

Discretionaire bonus
Als prestatiedoelstellingen zoals afgesproken met aandeelhouders niet behaald zijn, hebben commissarissen altijd nog een troefkaart: de discretionaire bevoegdheid.

Akzo-topman Hans Wijers, bij Shell als commissaris verantwoordelijk voor het beloningsbeleid, kortte de Shell-bestuurders 10 procent op hun jaarlijkse bonus omdat het olieconcern uit de Dow Jones duurzaamheidsindex was gekieperd. Wijers wist bestuurder het misgelopen bedrag via een omweg toch uit te keren.

Toezichthouders van biotechconcern verstaan het kunstje van hun Shell-collega's inmiddels ook. De exercitie was hetzelfde, de bedragen aanzienlijk bescheidener.

Financieel directeur Susan Swarte en operationeel eindverantwoordelijke Gerben Moolhuizen behaalden respectievelijk 17 procent en 8 procent van hun bonusdoelstellingen. Op basis van deze score hadden zij volgens de regels recht op een extraatje van zo'n 13 duizend euro en zeven duizend euro. Beide toplieden incasseren echter aanzienlijk meer, 28 duizend euro.

Geen bonus? nieuwe spelregels
Als de uitkomsten tegenvallen, kunnen beloningsregels altijd worden aangepast. Zo vraagt Wolters Kluwer haar aandeelhouders binnenkort goedkeuring te geven aan een nieuw beloningsbeleid.

Nu nog is de bonus van Wolters Kluwer afhankelijk van de koers van het aandeel Wolters Kluwer ten opzichte van 15 concurrenten. En dat was vorig jaar een tegenvaller voor topvrouw Nancy McKinstry. De tiende plaats van vorig jaaar leverde geen aandelenbonus op.

Om herhaling te voorkomen ziet de beloningscommissie nu reden om behalve aandeelhoudersrendement ook de winst per aandeel (wpa) voor de helft te laten meewegen in de bonustoekenning.

Goudgerand vertrek
Voor aandeelhouders geen grotere frustratie dan ruimhartig betaalde toplieden bij kwakkelende ondernemingen.

Neem printer- en kopieerfabrikant Océ dat begin vorig jaar op het dieptepunt van de markt is ingelijfd door Canon. Canon had 8,60 euro per aandeel over en dat was ‘het beste wat Océ kon krijgen', aldus topman Rokus van Iperen.

Van Iperen en zijn collega's zijn zichzelf tijdens de onderhandelingen niet vergeten. Als zij tussen het eerste en tweede jaar na de overname zouden vertrekken, ontvangt ieder 1,4 miljoen euro.

Financieel directeur Hans Kerkhoven was de eerste die van deze regeling gebruik maakte. Het jaar was nauwelijks verstreken of Kerkhoven kondigde twee weken geleden zijn vertrek aan.


Dan Wessanen, dat aandeelhouders al een decennium teleurstelt met bedroevende resultaten. Daar vertrekt financieel directeur Frans Eelkman Rooda eind mei na drie jaar, maar met een ontslagvergoeding van 365 duizend euro en een jaarbonus van 140 duizend euro.

Zijn cfo-periode was weinig gelukkig. Zo moest het concern flink afboeken vanwege jarenlange fraude bij de Amerikaanse sapjesproducent ABC en teleurstellende opbrengsten slikken bij de verkoop van drie bedrijfsonderdelen.

Vaste bonus: hoger basissalaris
De onvrede van het publiek richt zich veelal op bonussen, maar misschien heeft het basissalaris af en toe ook wel trekjes van een vaste bonus. Neem Van Lanschot topman Floris Deckers die er het afgelopen jaar met een jaarwedde van 650 duizend euro 30 procent op vooruit ging vergeleken met 2009.

Als de variabele beloning voortaan nog maximaal eenmaal het basissalaris mag bedragen, zoals de code Banken voorschrijft, is het mooi meegenomen dat het vaste salaris alvast is bijgesteld.

Bij Heineken-topman Jean-François Van Boxmeer lijkt een stijging van het basissalaris haast een constante. Vorig jaar ging de Belg al van 750 duizend naar 950 duizend euro, na de aandeelhoudersvergadering van 21 april aanstaande willen commissarissen dit nog met een tonnetje opschroeven. Van Boxmeer maakt hierdoor zijn entree in de ‘miljoenenclub'.