Een bankverzekeraar gaat naar de beurs en zes jaar later worden de eigenaren onteigend. Dat schreeuwt om een grootschalig onderzoek over het mislukte beursavontuur en de discutabele afloop. De VEB onderzoekt de juridische mogelijkheden.
Hoe heeft het zover kunnen komen met SNS Reaal? En was nationalisatie waarbij aandeelhouders en achtergestelde obligatiehouders hun hele belang zagen verdampen echt de beste uitweg?
Dat zijn de belangrijkste vragen waarop de VEB namens beleggers een antwoord willen krijgen.
De vereniging onderzoekt daartoe alle juridische mogelijkheden, zoals een gang naar de Ondernemingskamer of het instellen van beroep tegen de nationalisatie.
Aanleiding
Nieuwe informatie over SNS Reaal doet twijfels rijzen over eerdere uitlatingen van het concern en zijn accountant KPMG.
De VEB vraagt zich af of SNS Reaal – met goedkeuring van KPMG - in het verleden bewust heeft geprobeerd de pijn naar de toekomst te schuiven, hopend dat toekomstige winsten voldoende zouden zijn om de afwaarderingen te kunnen compenseren.
Directeur Jan Sijbrand van De Nederlandsche Bank liet weten dat al eind 2011 duidelijk was dat SNS Reaal "niet langer in staat kon worden geacht om op eigen kracht haar financiële positie voldoende op peil te brengen."
Dat staat in schril contrast met verklaringen van SNS Reaal tijdens de vergadering met aandeelhouders in het voorjaar van 2012. De problemen in de vastgoedtak werden toen door SNS-bestuurders en accountant KPMG als veel kleiner voorgesteld dan nu naar buiten komt.
Dit schreeuwt om toelichting onder ede van betrokkenen.
Onteigening
En dan is er nog de onteigening door de Staat. Aandeelhouders en achtergestelde obligatiehouders krijgen niets terug, een ongekende maatregel, mogelijk gemaakt door een twee jaar oude wet.
De nationalisatie van SNS Reaal was volgens de minister van financiën niet meer te vermijden en nodig om spaarders en het financiële stelsel te redden.
Maar hoe noodzakelijk was de onteigening eigenlijk?
De problemen bij SNS Reaal zaten sterk geconcentreerd in de vastgoedfinancieringstak Property Finance. Verzekerden via SNS Reaal (Reaal, Axa) hadden weinig te vrezen. Hun polissen zijn goed afgeschermd.
En ook SNS Bank kon in principe verder draaien zolang als spaarders hun tegoeden hier niet massaal weghaalden. DNB spreekt van een uittocht van spaargeld, maar die lijkt zeer bescheiden ten opzichte van de massieve spaartegoeden die de bank waren toevertrouwd.
Echt acute zorgen over de beschikbaarheid van geld - liquiditeit - zijn dus betrekkelijk. Bij SNS Reaal spelen vooral problemen met de solvabiliteit, de vraag dus of SNS aan zijn financiële verplichtingen kan voldoen. Rechtvaardigt dat een onteigening van het hele concern inclusief alle gezonde delen?
Belastingbetalers
Minister Dijsselbloem heeft in de toelichting op zijn besluit duidelijk gemaakt dat er gekozen is voor een oplossing die de belastingbetaler zo weinig mogelijk zal raken.
De vraag is of de onteigening daarvoor de juiste route is. De Staat wil de miljarden die gemoeid zijn bij de redding (deels) terugkrijgen door stukken van SNS Reaal op termijn weer naar de markt te brengen.
Zullen beleggers en andere marktpartijen in de toekomst veel willen betalen voor ondernemingen die zo maar onteigend kunnen worden?